Էկոլոգիա

        Աղբյուրը.                                                    

https://www.adme.ru/tvorchestvo-dizajn/10-krutyh-ekologicheskih-proektov-kotorye-delayut-planetu-chische-v-nekotoryh-iz-nih-vy-navernyaka-pouchastvovali-2011265/

Бренд Rothy’s делает обувь из переработанных пластиковых бутылок. Особенно популярны разноцветные моющиеся балетки, например их надевала Меган Маркл во время визита в Австралию. Компания переработала уже 25 млн пластиковых бутылок.

Ռոթթիս բռենդը ստեղծում է կոշիկներ վերարտադրված պլաստիկ շշերից։ Հատկապես հայտնի են գունավոր լվացվող կոշիկներ, օրինակ դրանցից հագել է Մեգան Մարկրլը Ավստիալիա այցելության ժամանակ։ Կազմակերպությունը արդեն վերարտադրել է քսան հինգ միլիոն պլաստիկ շշեր։

Голландский проект EcoBirdy делает мебель из сломанных детских игрушек. Помимо производства компания запустила образовательный проект о вреде пластика и установила в детских садах специальные контейнеры, куда дети могут выбросить сломавшуюся игрушку. Всего компанией уже переработано 25 тонн игрушек.

Հոլանդական EcoBirdy նախագիծը կահույք է պատրաստում մանկական կոտրված խաղալիքներից։ Դրանից բացի այս կազմակերպությունը թողարկել է նաև ուսուցողական նախագիծ Պոլիէթիլենային վնասի մասին և մանկապարտեզներում տեղադրեցին հատուկ արկղեր, որտեղ երեխաները կարող են գցել այդտեղ իրենց կոտրվաց խաղալիքները։ Ընկերությունը ընդհանուր բերարտադրել է քսան հինգ տոննա խաղալիք։

Турецкая компания Pugedon выпускает автоматы для сбора пластиковых и стеклянных бутылок. Такой автомат работает на солнечной энергии и вместо мусора выдаст собачий или кошачий корм.

Թուրքական Pugedon ընկերությունը թողարկել է սարք, որը հավաքում է պլաստիկ և ապակյա շշեր։ Այս սարքն աշխատում է արևային էներգիայով և աղբի փոխարեն տալիս է շան կամ կատվի կեր։

Բնապահպանական խնդիրները Սերժ Սարգսյանի օրոք

«Թեղուտի շահագործումը: Կա երկու պատճառ. առաջին` զուտ պրագմատիկ հաշվարկներից ելնելով` ոչ մի երկիր նման հանք հիմա չէր շահագործի: Երկրորդ` եթե նույնիսկ օգտագործելու անհրաժեշտություն լիներ, դա պիտի արվեր այնպես, որ Թեղուտի ունիկալ անտառը չոչնչացվեր: Մեզ մոտ դա բացարձակապես հաշվի չի առնվում»:

                                          Երևանի խնդիրներից մեկը

Հիմա մեկ այլ դժբախտության մասին: Երևանում աղբի հավաքման ու վերամշակման խնդիրը հավերժ արդիական է:

Իմպրովիզացված աղբանոցների կողքին, երբ աղբը լցնում են այնտեղ, որտեղ հարմար է, Երևանի տարբեր վայրերում կան նաև օրինականները, սակայն դրանից նրանք ավելի պակաս զզվելի չեն դառնում: Հիմա էլ դրանց ավելացել են աղբամաններն ու աղբատարերը, որոնց պետք է հետևի մեկ այլ՝ մայրաքաղաքում աղբահավաքման ոլորտի մենատեր «Սանիտեք» ընկերությունը:

Ընկերությունը վերջերս ընդունել է «Մաքուր Հայաստան» ծրագիրը, որը կոչված է այլ խնդիրների կողքին կարգավորել նաև աղբի հավաքման խնդիրը: Սակայն էկոլոգները համոզված են, որ ոչ մի ծրագիր չի կարող լուծել խնդիրը, քանի կարգավորված չեն աղբանոցների վերահսկման խնդիրները:Այլապես մենք կրկին ստիպված ենք լինելու հնարավորինս արագ անցնելու հատկապես ամառվա տապին անտանելի բուրող աղբամանների կողքով: Մարդիկ կդադարեն աղբը շպրտել անթույլատրելի վայրերում միայն նրա համար, որ գարշահոտության ու սև գոմաղբի պատճառով հնարավոր չէ մոտենալ աղբամանին: Իհարկե կմնան անուղղելիները, նրանք, ում անհնար է բացատրել, որ աղբանետման հատուկ վայրեր կան, սակայն դա արդեն բոլորովին այլ թեմա է:

Ջուր

Ջուրն օրգանիզմի կարևորագույն բաղադրիչն է: Օրգանիզմում այն առաջանում է օրգանական նյութերի օքսիդացման արդյունքում և մասնակցում է կենսագործունեության համար կարևոր շատ քիմիական ռեակցիաների: Հասուն մարդու օրգանիզմի 60-65 %-ը կազմում է ջուրը:
Ջուրը կյանքի սկզբնաղբյուրն է, առանց որի հնարավոր չէ ապրել: Կյանքը ծագել է ջրից: Ջուր կա ամեն մի կենդանի էակի մեջ: Ջուրը, ինչպես և լույսը, կենդանի ինֆորմացիա է կրում և փոխանցում: Ջրին հնարավոր է ծրագրել:

Հետաքրքիր փաստեր ջրի մասին
1. Կորցնելով մարդու մարմնի ջրի 2% -ը ` մարդու մոտ ծարավ է առաջանում , 6-8% _ի դեպքում կիսաուշաթափ վիճակ , 10%-ի դեպքում սկսվում են գալուցինացիաներ և առաջանում են խնդիրներ կուլ տալու հետ , իսկ 12% _ի դեպքում մարդ մահանում է :

2. Երկրի հողային մասի մեջ ջուրը 10ից-12 անգամ ավելի շատ ջուր կա , քան համաշխարհային օվկիանոսում :

3. Միայն ջրի պաշարի 3% _ն է խմելու , ընդ որում դրա մեծ մասը սառցաբեկորների մեջ է : ԵՎ միայն 1.1% _ն է հասանելի մարդկանց :
4. Ալկոհոլային խմիչքների և կոֆեինի օգտագործումը բերում է ջրազրկման : Ամնե խմված բաժակից հետո , պետք է լրացուցիչ ջուր խմել :
5. Օվկիանոսի մաքուր ջրի կապույտ գույնը բացատրվում է լույսի ամբողջությամբ կլանման և տեղաբաշխման հաշվին :

6. Ծովի ջուրը սառչում է 1.91C ջերմաստիճանում :
7. Ջուրը անդրադարձնում է լույսի միայն 5%-ը , այն դեպքում , երբ ձյունը կազմում է 85% : Օվկիանոսի սառույցի տակ անցնում է միայն 2%-ը:Հետաքրքիր փաստեր ջրի մասին
1. Կորցնելով մարդու մարմնի ջրի 2% -ը ` մարդու մոտ ծարավ է առաջանում , 6-8% _ի դեպքում կիսաուշաթափ վիճակ , 10%-ի դեպքում սկսվում են գալուցինացիաներ և առաջանում են խնդիրներ կուլ տալու հետ , իսկ 12% _ի դեպքում մարդ մահանում է :

2. Երկրի հողային մասի մեջ ջուրը 10ից-12 անգամ ավելի շատ ջուր կա , քան համաշխարհային օվկիանոսում :

3. Միայն ջրի պաշարի 3% _ն է խմելու , ընդ որում դրա մեծ մասը սառցաբեկորների մեջ է : ԵՎ միայն 1.1% _ն է հասանելի մարդկանց :
4. Ալկոհոլային խմիչքների և կոֆեինի օգտագործումը բերում է ջրազրկման : Ամնե խմված բաժակից հետո , պետք է լրացուցիչ ջուր խմել :
5. Օվկիանոսի մաքուր ջրի կապույտ գույնը բացատրվում է լույսի ամբողջությամբ կլանման և տեղաբաշխման հաշվին :

6. Ծովի ջուրը սառչում է 1.91C ջերմաստիճանում :
7. Ջուրը անդրադարձնում է լույսի միայն 5%-ը , այն դեպքում , երբ ձյունը կազմում է 85% : Օվկիանոսի սառույցի տակ անցնում է միայն 2%-ը:Հետաքրքիր փաստեր ջրի մասին
1. Կորցնելով մարդու մարմնի ջրի 2% -ը ` մարդու մոտ ծարավ է առաջանում , 6-8% _ի դեպքում կիսաուշաթափ վիճակ , 10%-ի դեպքում սկսվում են գալուցինացիաներ և առաջանում են խնդիրներ կուլ տալու հետ , իսկ 12% _ի դեպքում մարդ մահանում է :

2. Երկրի հողային մասի մեջ ջուրը 10ից-12 անգամ ավելի շատ ջուր կա , քան համաշխարհային օվկիանոսում :

3. Միայն ջրի պաշարի 3% _ն է խմելու , ընդ որում դրա մեծ մասը սառցաբեկորների մեջ է : ԵՎ միայն 1.1% _ն է հասանելի մարդկանց :
4. Ալկոհոլային խմիչքների և կոֆեինի օգտագործումը բերում է ջրազրկման : Ամնե խմված բաժակից հետո , պետք է լրացուցիչ ջուր խմել :
5. Օվկիանոսի մաքուր ջրի կապույտ գույնը բացատրվում է լույսի ամբողջությամբ կլանման և տեղաբաշխման հաշվին :

Աշխարհի ամենավտանգավոր գետերը

1. Յանցզի՝ Ասիայի ամենաերկար գետը (մոտ 6440 կմ), հոսում է Չինաստանի տարածքով և հանդիսանում է մոտակայքում ապրող մարդկանց եկամտի հիմնական աղբյուրը։ Այս գետի լուրջ խնդիրներից են, սակայն, ջրհեղեղները, որոնք տեղի են ունենում անձրևների սեզոնին։ Ամենամահաբեր ջրհեղեղն այստեղ եղել է 1954-ին և խլել է 30.000 մարդու կյանք։

2. Պարանա՝ երկարությամբ 2-րդ գետն է Հարավային Ամերիկայում (4880 կմ)։ Երբ այս գետը դուրս է գալիս ափերից, «կուլ է տալիս» շինությունները և շատ այլ վնասներ հասցնում։

3. Կոնգո՝ Աֆրիկայի այս գետն ամենախորն է աշխարհում (4830 կմ)։ Այս գետը երկար և լեգենդար պատմություն ունի։ Ջոզեֆ Կոնրադն այն անվանում էր «Խավարի գետ», և լուրեր են պտտվում, որ գետի երկայնքով արևադարձային անտառներն իրենց մեջ անբուժելի հիվանդություններ են պահում, դաժան մարդակերներ և այլն։

4. Ամազոնը համարվում է մոլորակի ամենամեծ գետերից մեկը։ Սա երկարությամբ 2-րդ գետն է աշխարհում՝ Նեղոսից հետո, և ամենամեծը՝ ջրի ծավալով։ Ամազոնը բնակավայր է գիշատիչների համար, որոնք չափազանց ագրեսիվ են, անկանխատեսելի։

5. Մեկոնգն Ասիայի՝ մեծությամբ 7-րդ գետն է, այն հոսում է Չինաստանի, Բիրմայի, Լաոսի, Թաիլանդի, Կամբոջայի և Վիետնամի տարածքով։ Գետն առևտրի և տրանսպորտի հիմնական աղբյուրն է համարվում, սակայն դրանում կան այնպիսի հատվածներ, որտեղ ջրի մակարդակը բացարձակ թույլ չի տալիս անցնել։

6. Օրինոկոն Հարավային Ամերիկայի ևս մեկ հզոր գետերից է (2140 կմ)։ Այն հոսում է Կոլումբիայի և Վենեսուելայի տարածքով։ Այս գետն ունի մոտ 2000 վտակ, իսկ մի քանի ջրվեժներն այն գրեթե անանցանելի են դարձնում։ Մեկ այլ վտանգ են բնակիչների համար ջրհեղեղները, որոնք տեղի են ունենում ամբողջ տարվա ընթացքում։

7. Ենիսեյ գետը հոսում է Մոնղոլիայի, Չինաստանի և Ռուսաստանի տարածքով։ Թեև առաջին հայացքից այն խաղաղ և հանգիստ է թվում, գետը վտանգավոր է աղտոտվածության և ճառագայթման բարձր մակարդակի պատճառով։ Բուժհետազոտությունները գրանցել են գետի մոտ ապրող երեխաների շրջանում լեյկեմիայի, կանանց շրջանում կրծքի քաղցկեղի և գենետիկ շեղումների տոկոսային էական աճ։

8. Միսիսիպի՝ Հյուսիսային Ամերիկայի ամենամեծ գետն է, այն հոսում է մի քանի նահանգների միջով, ներառյալ՝ Մինեսոտա, Վիսկոնսին, Այովա, Արկանզաս և Լուիզիանա։ Որոշ մասերում գետը կարող է լինել հանգիստ, ինչպես լողավազանում, սակայն մի քանի կմ հետո հանդիպում են տատանվող հոսանքներ, վտանգավոր բեկորներ։

             

Աղմուկը մեր քաղաքում

Աղմուկից կարող է մարդու թմբկաթաղանթը պայթել, երբ այն գերազանցի 140 դեցիբելը (դբ): Մեր կյանքում ձայները հիմնականում 5-20 դեցիբելի սահմաններում են։Նորման, որ կարող ենք լսել, 80 դեցիբելն է, բայց արդյունաբերական շատ քաղաքներում, աղմկոտ վայրերում ձայները հատում են 100 դեցիբելի սահմանագիծը։

Ձայնի աղբյուրը Մակարդակը (դբ)

Հանգիստ շնչառություն 10
Շշուկ 17
Թերթ թերթելը 20
Սովորական աղմուկ տանը 40
Ծովափի աղմուկ 40
Միջին բարձրության խոսակցություն 50
Բարձր խոսակցություն 70
Աշխատող փոշեծծիչ 80
Մետրոյի գնացք 80
Ռոք-խմբի համերգ 100
Ամպրոպի ճայթյուն 110
Ռեակտիվ շարժիչ 110
Զենքի կրակոց 120

Փոքր ՀԷԿեր    

 1991 թվականին մշակվել էր <Հայաստանի փոքր հիդրոէներգետիկայի զարգացման սխեման>, որն իր մեջ ներառում էր 371 փոքր ՀԷԿ (փՀԷԿ)՝ 392 ՄՎտ ընդհանուր հզորությամբ և 1177 մլն կՎտժ տարեկան գումարային էլեկտրաէներգիայի արտադրությամբ:
Մինչև 1988 թվականը ապապետականացվել է կառուցված փոքր ՀԷԿ-երի մեծ մասը (25-ից 14-ը): Ինչպես ցույց է տալիս փորձը, նրանց տեխնիկական վիճակը լավացել է, իսկ արտադրությունն ավելացել է 25%-ով:
Հայաստանում փոքր հզորության ՀԷԿ-երի կառուցման գործընթացը համարվում է որպես վերականգնվող էներգետիկայի ոլորտի զարգացման առաջատար ուղղություն, քանի որ այն կնպաստի Հայաստանում էներգետիկ անկախության հաստատմանը:
Փոքր ՀԷԿ-եր են համարվում մինչև 30 ՄՎտ ընդհանուր հզորությամբ բոլոր տիպի հիդրոէլեկտրակայանները:

Հայաստանում փոքր ՀԷԿ-երի (ՓՀԷԿ) կառուցման գործընթացը համարվում է որպես վերականգնվող էներգետիկայի ոլորտի զարգացման առաջատար ուղղություն:

Հանրապետությունում նախագծվող, կառուցվող և շահագործվող ՓՀԷԿ-երի մեծամասնությունը հանդիսանում է բնական ջրահոսքերի վրա տեղակայված դերիվացիոն տիպի կայաններ:

2017 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ էլ. էներգիա են արտադրել 178 փոքր ՀԷԿ-եր, որոնց գումարային դրվածքային հզորությունը կազմել է մոտ 328 ՄՎտ, իսկ Էլեկտրական էներգիայի փաստացի միջին տարեկան օգտակար առաքումը՝ 880 մլն.կվտժ: 2016թ. էլ. էներգիայի արտադրությունը փոքր ՀԷԿ-րի կողմից կազմել է շուրջ 957 մլն.կվտժ, որը Հայաստանում արտադրված ամբողջ էլ. էներգիայի (7315 մլն.կվտժ) մոտ 13% է:

Ըստ տրամադրված լիցենզիաների 2017 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ կառուցման փուլում են գտնվում ևս 39 ՓՀԷԿ, նախագծային մոտ 74 ՄՎտ գումարային հզորությամբ և 260 մլն.կվտժ էլ. էներգիայի տարեկան արտադրությամբ:
Աղբյուրը-------